Xã hội phát triển không ngừng tất yếu sẽ dẫn đến những thay đổi trong giáo dục. Một trong những xu hướng đang được ưa chuộng nhất trong giáo dục hiện đại chính là STEAM. Mô hình này đã và đang mang đến sự thay đổi toàn diện về tư duy cho người học, đồng thời có những ảnh hưởng đáng kể đến chương trình đào tạo của nhiều nền giáo dục trên thế giới.
STEAM là thuật ngữ được ghép từ các từ tiếng Anh: Science (Khoa học) – Technology (Công nghệ) – Engineering (Kỹ thuật) – Art (Nghệ thuật) & Mathematics (Toán).
STEAM đang dần trở nên phổ biến hơn và được áp dụng rộng rãi tại nhiều nước phát triển trên thế giới. Mục tiêu chính của STEAM là khơi gợi sự quan tâm và khích lệ trẻ yêu thích khoa học và nghệ thuật ngay khi còn nhỏ. Từ đó, giúp trẻ xác định sớm hơn đam mê và năng khiếu để qua đó xác định được ngành nghề mình sẽ theo đuổi.
5 đặc điểm chính của giáo dục STEAM để phân biệt với các chương trình khác:
- Tập trung vào sự tích hợp
- Hướng đến tính thực tiễn
- Phát triển kỹ năng thuộc về thế kỷ 21
- Thách thức học sinh vượt lên chính mình
- Tính hệ thống và gắn kết chặt chẽ giữa đa dạng các bài học
Lợi ích đối với giáo viên giảng dạy STEAM
Về phía giáo viên, mô hình giảng dạy STEAM giúp giáo viên có thể sử dụng phương pháp học tập theo từng “dự án” nhỏ trong tất cả các môn học, mỗi nhóm sẽ từ 3 đến 5 học sinh.
Cách tiếp cận này giúp giáo viên có thể tự cung cấp một môi trường học tập hòa nhập hơn, khích lệ tất cả học sinh có thể tham gia và đóng góp đầy đủ vào quá trình học tập ở nhiều nhóm nhỏ đan xen. Việc chia lớp thành nhiều nhóm nhỏ cũng giúp thầy cô dễ dàng quản lý, theo sát và phát hiện ra tính cách lẫn năng khiếu đặc biệt của từng em.
Bên cạnh đó, mô hình giáo dục STEAM cũng mang lại một số lợi ích đáng kể đối với học sinh:
Trẻ em thường có những sở thích khác nhau, nhưng có một xu hướng mà phụ huynh có thể dễ dàng nhận ra đó là những đứa trẻ yêu thích các môn nghệ thuật thì sẽ thường không có hứng thú với các môn khoa học và ngược lại. Nhưng kể từ khi STEAM được áp dụng như 1 hình thức giảng dạy phổ biến, khoảng cách này đã được thu hẹp đáng kể. Việc kết hợp nghệ thuật trong khoa học đã giúp các em có hứng thú hơn và có thể tiếp thu kiến thức cùng lúc trong cả 2 lĩnh vực. Số lượng các học sinh nữ theo học các môn khoa học cũng tăng lên đáng kể khi phương pháp này được áp dụng, góp phần xóa nhòa bất đình đẳng giới trong khoa học.
Ngoài ra, giáo dục STEAM còn chú trọng trang bị cho học sinh một số kỹ năng mềm cần thiết cho sự thành công trong công việc sau này như kỹ năng cộng tác, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo, tư duy phản biện…
Ảnh hưởng của STEAM đến nền giáo dục Thế giới
1. Xây dựng những năng lực nhận thức và lãnh đạo cho thể hệ công dân tương lai
Vai trò chính của giáo dục là đào tạo thế hệ trẻ thành những người có thể chung sống với sự thay đổi và giải quyết được các “bài toán” mà thế hệ trước để lại. Chính vì vậy, nhờ sự chú trọng vào thí nghiệm thực tế, STEAM đã góp phần tạo ra những nhà nghiên cứu, nhà lãnh đạo có thể giải quyết được nhiều vấn đề lớn trong khoa học lẫn nghệ thuật.
Nhờ việc áp dụng STEAM cho các em học sinh ngay từ khi còn nhỏ, các nước phát triển trên thế giới đã giải quyết được nhiều vấn đề tồn tại không chỉ trong giáo dục mà cả trong cuộc sống.
2. Chuẩn bị những năng lực cần thiết cho nguồn lực lao động trong thế kỷ 21
Với cách tiếp cận này, việc bổ sung nguồn nhân lực chất lượng cho thế kỷ 21 không còn quá khó khăn. Nếu nhìn vào cách mà hầu hết các vấn đề khoa học, công nghệ và các vấn đề khác đã được xử lý trong thời hiện đại, thì rõ ràng là STEAM đã có một vai trò lớn trong việc phát triển chất lượng giáo dục, đào tạo một đội ngũ có năng lực nhất định phục vụ cho sự phát triển chung của xã hội.
3. Tập trung nghiên cứu, phát triển và đổi mới trong lĩnh vực giáo dục ngành nghề STEAM
Việt Nam hoàn toàn cũng có thể đạt được những kết quả tích cực từ STEAM bằng cách áp dụng thường xuyên hơn mô hình giáo dục này. Một trong những hình thức giảng dạy kết hợp với phương pháp này tại Việt Nam chính là những trại hè STEAM.
Trại hè SUMMER CAMP 2022 của TDA với 5 môn học mới nhất hiện nay đều được tích hợp phương pháp giảng dạy STEAM hiện đại, bên cạnh đó còn có những hoạt động bổ ích rèn luyện thể chất và ngoại ngữ.
Chi tiết tại: https://summercamp.tdacademy.edu.vn/